კომენტარი N1-3: თანამშრომელთა კვების დაბეგვრა

მაგალითი N1:

ფაქტობრივი გარემოებები:

(ა) „ოფისი“ ახდენს თანამშრომელთა უფასო სადილით უზრუნველყოფას: კერძოდ ახლო მდებარე „საკონდიტროში“ თითო თანამშრომლისთვის ყოველდღიურად ყიდულობს 2 ცალ სენდვიჩს და 1 ცალ უალკოჰოლო სასმელს და სადილზე უფასო ურიგებს მათ;

(ბ) თანამშრომელთა კვებით უზრუნველყოფის მიზნით იანვრის თვეში ოფისმა შეიძინა 118 ლარის ღირებულების სენდვიჩი და 23,60 ლარის ღირებულების უალკოჰოლო სასმელი. „საკონდიტრო“ დღგ-ს გადამხდელად რეგისტრირებული არ არის. შესაბამისად, „ოფისს“ სენდვიჩებზე და გამაგრილებელ სასმელებზე მათი შეძენისას დღგ-ს ჩათვლა არ მიუღია;

(გ) თანამშრომლები სადილს მიირთმევენ ოფისში არსებულ ყავის ოთახში, სადაც მაგიდის გაწყობა და ალაგება ხდება თვითონ თანამშრომლების მიერ;

(დ) უსასყიდლო კვება არ წარმოადგენდა შრომის ანაზღაურების ნაწილს.

დაბეგვრა:

დაშვება N1 (საქონლის მიწოდება):

თუ დავუშვებთ, რომ თანამშრომლებისთვის სენდვიჩებისა და უალკოჰოლო სასმელების გადაცემა წარმოადგენს საქონლის მიწოდებას, მაშინ:

თანამშრომლებზე საკვების უფასო მიწოდება დღგ-ით არ დაიბეგრება, რადგან შეძენილ სენდვიჩებსა და უალკოჰოლო სასმელებზე „ოფისს“ მიღებული არ აქვს დღგ-ს ჩათვლა. იმ შემთხვევაშიც კი, თუ „საკონდიტრო“ იქნებოდა დღგ-ს გადამხდელი და მიწოდებულ საქონელზე „ოფისს“ გამოუწერდა საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურას, „ოფისის“ მიერ სენდვიჩებსა და უალკოჰოლო სასმელებზე დღგ-ს ჩათვლა არ უნდა განხორციელდეს, რადგან ისინი განკუთვნილია თანამშრომლებისთვის უფასო მიწოდებისთვის.

საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრას დაექვემდებარებოდა თანამშრომელთა მიერ იანვრის თვეში უსასყიდლო კვების პროდუქტების სახით მიღებული სარგებელი, მასზე დარიცხული საშემოსავლო გადასახადის პატიებით მიღებული სარგებლის ჩათვლით და იქნებოდა – 177 ლარი (=141,60ლარი / 80%), ხოლო დარიცხული საშემოსავლო გადასახადი – 35,4 ლარი (=177ლარი * 20%).

დაშვება N2 (მომსახურების გაწევა):

თუ დავუშვებთ, რომ თანამშრომლებისთვის სენდვიჩებისა და უალკოჰოლო სასმელების გადაცემა წარმოადგენს მომსახურების გაწევას, მაშინ:

თანამშრომლებზე უსასყიდლო კვების მომსახურების გაწევა დაიბეგრება დღგ-ით, მიუხედავად იმ გარემოებისა, რომ შეძენილ სენდვიჩებსა და უალკოჰოლო სასმელებზე „ოფისს“ მიღებული არ აქვს დღგ-ს ჩათვლა. დღგ-ით დასაბეგრი თანხა იქნება კვების მომსახურების გაწევასთან დაკავშირებული დანახარჯების ჯამური ღირებულება, რომელიც მოცემულ შემთხვევაში შეადგენს შეძენილი სენდვიჩებისა და უალკოჰოლო სასმელების ღირებულების ჯამს ე.ი. 141,60 ლარს. ხოლო დარიცხული დღგ- 25,49 ლარი.  იმ შემთხვევაში კი, თუ „საკონდიტრო“ იქნებოდა დღგ-ს გადამხდელი და მიწოდებულ საქონელზე „ოფისს“ გამოუწერდა საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურას, „ოფისის“ უფლებამოსილი იქნებოდა შეძენილ სენდვიჩებსა და უალკოჰოლო სასმელებზე განეხორციელებინა დღგ-ს ჩათვლა.

საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრას დაექვემდებარებოდა თანამშრომელთა მიერ იანვრის თვეში უსასყიდლო კვების მომსახურების სახით მიღებული სარგებელი, მასზე დარიცხული საშემოსავლო გადასახადის პატიებით მიღებული სარგებლის ჩათვლით და იქნებოდა – 177 ლარი (=141,60ლარი / 80%), ხოლო დარიცხული საშემოსავლო გადასახადი – 35,4 ლარი (=177ლარი * 20%).

შენიშვნა:

როგორც ზემოდმოცემული დაშვებებიდან ჩანს თანამშრომელთა კვებით უზრუნველყოფის საქონლის მიწოდებად ან მომსახურების გაწევად შეფასება იწვევს სხვადასხვა სამართლებრივ შედეგს. სწორედ ამიტომ მნიშვნელოვანია დადგინდეს კონკრეტულ შემთხვევაში სახეზეა საქონლის მიწოდება თუ მომსახურების გაწევა.

მაგალითი N1:

ფაქტობრივი გარემოებები:

(ა) „ოფისი“ ახდენს თანამშრომელთა უფასო სადილით უზრუნველყოფას, კერძოდ: ახლო მდებარე „საკონდიტროში“ თითო თანამშრომლისთვის ყოველდღიურად ყიდულობს 2 ცალ სენდვიჩს და 1 ცალ გამაგრილებელ სასმელს და სადილზე უფასო ურიგებს მათ;

(ბ) თანამშრომელთა კვებით უზრუნველყოფის მიზნით წლის იანვრის თვეში მან შეიძინა 118 ლარის ღირებულების სენდვიჩი და 23,60 ლარის ღირებულების გამაგრილებელი სასმელი. „საკონდიტრო“ დღგ-ს გადამხდელად რეგისტრირებული არ არის. შესაბამისად, „ოფისს“ სენდვიჩებზე და გამაგრილებელ სასმელებზე მათი შეძენისას დღგ-ს ჩათვლა არ მიუღია;

(გ) თანამშრომლებლები სადილს მიირთმევენ ოფისის პატარა სამზარეულო ოთახში, სადაც მაგიდის გაწყობა და ალაგება ხდება თვითონ თანამშრომლების მიერ;

(დ) უსასყიდლო კვება არ წარმოადგენდა შრომის ანაზღაურების ნაწილს.

დაბეგვრას:

მოცემულ შემთხვევაში მომსახურების ელემენტებად შეიძლება შეფასდეს „ოფისის“ მიერ თანამშრომლებისთვის სამზარეულო ოთახის გამოყოფა, ხოლო საქონლის მიწოდების ელემენტს წარმოადგენს თანამშრომლებისთვის სენდვიჩებისა და გამაგრილებელი სასმელების გადაცემა. ამასთან, „ოფისის“ მიერ თანამშრომლებისთვის საკვები პროდუქტების მიწოდება ხდება მათი დამატებითი დამუშავება/გადამუშავების, სერვირება – ალაგების გარეშე, იმ სამომხმარებლო ულუფებად, რა ულუფებშიც მოხდა მათი შეძენა. აღნიშნული გარემოებების გათვალისწინებით, მოცემულ შემთხვევაში თანამშრომელთა კვებით უზრუნველყოფაში, ხარისხობრივი თვალსაზრისით, საქონლის მიწოდების ელემენტები აჭარბებს მომსახურების გაწევის ელემენტებს და სახეზეა საწარმოს მიერ თანამშრომლებისთვის საქონლის, კერძოდ – კვების პროდუქტების მიწოდება (და არა კვების მომსახურების გაწევა).

„ოფისის“ მიერ თანამშრომლებისთვის საკვები პროდუქტის მიწოდება დღგ-ით არ დაიბეგრება, რადგან შეძენილ სენდვიჩებსა და გამაგრილებელ სასმელებზე „ოფისს“ მიღებული არ აქვს დღგ-ს ჩათვლა. საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი თანხა იქნება – 177 ლარი (=141,50 / 80%), ხოლო საშემოსავლო გადასახადი – 35,40 ლარი (=177 ლარი * 20%).

იანვრის თვეში დარიცხული  ხელფასი (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება  0 ლარი.

თანამშრომელზე გაცემული სარგებელი/ნივთმოგება (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება – 1 813,26 ლარი (=177ლარი / 98%).

თებერვლის თვეში საპენსიო შენატანები (დამსაქმებლის და დასაქმებულის ერთად) იქნება – 72,53 ლარი (=1 813,26ლარი * 2% + 1 813,26ლარი * 2%) .

შენიშვნა:

როგორც უკვე აღვნიშნეთ, იმ შემთხვევაშიც კი, თუ „საკონდიტრო“ იქნებოდა დღგ-ს გადამხდელი და მიწოდებულ საქონელზე „ოფისს“ გამოუწერდა საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურას, „ოფისის“ მიერ სენდვიჩებსა და გამაგრილებელ სასმელებზე დღგ-ს ჩათვლა არ უნდა განხორციელდეს, რადგან საკვები პროდუქტები განკუთვნილი არ არის დღგ-ით დასაბეგრ ოპერაციებში გამოსაყენებლად და ისინი განკუთვნილია თანამშრომლებისთვის უსასყიდლოდ მისაწოდებლად.

მაგალითი N2:

ფაქტობრივი გარემოებები:

(ა) „ოფისმა“ თებერვლის თვიდან თანამშრომლების უფასო კვებით უზრუნველყოფის მიზნით ახლო მდებარე სუპერმარკეტიდან დაიწყო მზა კვების პროდუქტების შეძენა;

(ბ) ამასთან, „ოფისმა“ დაიქირავა პირი, რომელსაც ევალებოდა შესვენებისას სამზარეულო ოთახში განეხორციელებინა სერვირება, მოეხდინა სხვადასხვა კერძების შეთავაზება თანამშრომლებისთვის და სადილის დასრულებისას აელაგებინა მაგიდა, დაერეცხა ჭურჭელი და დაესუფთავებინა სამზარეულო ოთახი;

 (გ) თებერვლის თვეში თანამშრომელთა კვებით უზრუნველყოფასთან დაკავშირებულმა „ოფისის“ დანახარჯმა შეადგინა – 1 500 ლარი: მ.შ. სუპერმარკეტიდან შეძენილი საკვები პროდუქტების ხარჯმა – 1 000 ლარი დღგ-ს გარეშე, დაქირავებული პირის ხელფასი (საშემოსავლო და საპენსიო შენატანების ჩათვლით) – 500 ლარი;

(დ) უფასო კვება გავლენას არ ახდენდა თანამშრომლების შრომით ანაზღაურებაზე და შესაბამისად, არ წარმოადგენდა შრომის ანაზღაურების ნაწილს.

დაბეგვრას:

მოცემულ შემთხვევაში, კვებით უზრუნველყოფაში საქონლის მიწოდების ელემენტს წარმოადგენს თანამშრომლებისთვის საკვები პროდუქტების მიწოდება, რომლის თანხობრივი წილის კვების უზრუნველყოფის მთლიან დანახარჯში შეადგენს 66,67%-ს (=1000ლარი / 1500ლარი * 100%). კვებით უზრუნველყოფაში მომსახურების გაწევის ელემენტს წარმოადგენს სერვირება, თანამშრომლებისთვის კერძების შეთავაზება, ჭურჭლით უზრუნველყოფა, სამზარეულო ოთახის დალაგება და ა.შ., რომლის თანხობრივი წილი მთლიან დანახარჯში შეადგენს 33,33%. მიუხედავად იმ გარემოებისა, რომ მოცემულ შემთხვევაში თანხობრივი დანახარჯების თვალსაზრისით საქონლის მიწოდების ელემენტები აჭარბებს მომსახურების გაწევის ელემენტებს და მიუხედავად იმ გარემოებისა, რომ „ოფისის“ მიერ თავად არ ხდება საკვები პროდუქტების მომზადება და/ან დამუშავება/გადამუშავება და ის თანამშრომლებისთვის ყიდულობს მზა პროდუქტს, ხარისხობრივი თვალსაზრისით მომსახურების ელემენტები  მოცემული სახით თანამშრომლების კვებით უზრუნველყოფის მთავარ ნაწილს წარმოადგენს და ამიტომ, მოცემულ შემთხვევაში ადგილი აქვს „ოფისის“ მიერ მისის თანამშრომლებისათვის არა კვების პროდუქტების მიწოდებას, არამედ კვების მომსახურების გაწევას.

შესაბამისად, თებერვლის თვეში დღგ-ით დასაბეგრ თანხა იქნება კვების მომსახურების გაწევასთან დაკავშირებული დანახარჯების დღგ-ს გარეშე ე.ი. 1 500 ლარი (=1 000ლარი + 500ლარი), ხოლო დარიცხული დღგ – 270ლარი. „ოფისს“ უფლება აქვს შეძენილ საკვებ პროდუქტებზე მიიღოს დღგ-ს ჩათვლა – 180 ლარის ოდენობით.

საშემოსავლო გადასახადით დაიბეგრება თანამშრომლების მიერ უსასყიდლო მიღებული კვების მომსახურების საბაზრო ფასი დღგ-ს ჩათვლით და არა კვების მომსახურებასთან დაკავშირებული დანახარჯების ღირებულება დღგ-ს ჩათვლით. იმ გარემოების გათვალისწინებით, რომ საკვები პროდუქტების შეძენა ხორციელდება, მზა სახით, საცალო რეალიზატორთან სუპერმარკეტში და მოცემულ შემთხვევაში კვების უზრუნველყოფისას ადგილი არ აქვს საქონლის და მომსახურების იმ ხარისხის კომბინაციას, რაც კვების მომსახურების საბაზრო ფასს არსებითად გაზრდიდა დანახარჯებთან შედარებით, გაწეული კვების მომსახურების საბაზრო ფასი (დღგ-ს ჩათვლით) შეიძლება გაანგარიშებული იქნას კვების მომსახურებასთან დაკავშირებულ დანახარჯებზე (მ.შ. მზარეულის თანხაზე) დღგ-ს დარიცხვით (ე.ი. 118%-ზე გამრავლებით) და იქნება – 1 770 ლარი (=1500ლარი * 118%).

შესაბამისად, საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი თანხა იქნება 2 212,50 ლარი (=1500ლარი * 118% / 80%), ხოლო დარიცხული საშემოსავლო გადასახადი – 442,50 ლარი.

თებერვლის თვეში დარიცხული  ხელფასი (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება –  0 ლარი.

თანამშრომელზე გაცემული სარგებელი/ნივთმოგება (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება – 2 257,65 ლარი (=2 212,50ლარი / 98%).

თებერვლის თვეში საპენსიო შენატანები (დამსაქმებლის და დასაქმებულის ერთად) იქნება – 90,31 ლარი (=2 257,65ლარი * 2% + 2 257,65ლარი * 2%) .

მაგალითი N3: მეტალურგიული ქარხნის თანამშრომლების უფასო კვება საწარმოს სასადილოში

ფაქტობრივი გარემოებები:

(ა) მარტის თვეში მეტალურგიული საწარმო უზრუნველყოფდა 100 თანამშრომლის უფასო სადილს. უფასო კვება გავლენას არ ახდენდა თანამშრომლების შრომით ანაზღაურებაზე და შესაბამისად, არ წარმოადგენდა შრომის ანაზღაურების ნაწილს;

(ბ) სულ მარტის თვეში კვების მომსახურების გაწევასთან დაკავშირებულმა დანახარჯების ღირებულებამ დღგ-ს გარეშე შეადგინა – 11 000 ლარი,  მ.შ. საწარმოს სასადილოს მუშა მოსამსახურეების ხელფასის ხარჯმა, საშემოსავლო და საპენსიო შენატანების ჩათვლით, შეადგინა  – 3 000 ლარი, მასალა – ნედლეულის ხარჯმა – 7 200 ლარი (დღგ-ს გარეშე), კომუნალურმა ხარჯმა – 800 ლარი (დღგ-ს გარეშე);

(გ) მარტის თვეში თანამშრომლებმა მოიხმარეს სულ დღგ-ს ჩათვლით 15 600 ლარის საბაზრო ფასის 2400 ულუფა კერძი, მათ შორის პირველი კერძი – 800 ულუფა, საბაზრო ფასით – 6 400 ლარი (=800ულუფა * 8ლარი), მე-2 კერძი – 600 ულუფა, საბაზრო ფასით – 4 200 ლარი (= 600 ულუფა * 7 ლარი), მე-3 კერძი – 500 ულუფა, 2 500 ლარის საბაზრო ფასით (=500ულუფა * 5ლარი) და მე-4 კერძი – 500 ულუფა 2 500 ლარის საბაზრო ფასით (=500ულუფა * 5ლარი);

(დ) საწარმო კონკრეტული თანამშრომლის მიერ მოხმარებულ კერძების ულუფებს ინდივიდუალურად არ აღრიცხავს.

დაბეგვრა:

მოცემულ შემთხვევაში, დღგ-ით მიზნებისთვის ადგილი აქვს კვების მომსახურების უსასყიდლო გაწევას, შესაბამისად დღგ-ით დასაბეგრი თანხა იქნება კვების მომსახურების გაწევასთან დაკავშირებული დანახარჯების ჯამური ღირებულება დღგ-ს გარეშე, რომელიც მარტის თვეში შეადგენს 11 000 ლარს (=3 000ლარი + 7 200ლარი + 800ლარი), ხოლო დარიცხული დღგ-ს იქნება – 1 980 ლარი (=11 000ლარი * 18%).  

საშემოსავლო გადასახადით დაიბეგრება მარტის თვეში თანამშრომლების მიერ უსასყიდლო კვების მომსახურების სახით მიღებული სარგებელი, მასზე დარიცხული და ნაპატიები საშემოსავლო გადასახადის ჩათვლით და იქნება – 19 500 ლარი (=15 600ლარი / 80%), ხოლო დარიცხული საშემოსავლო გადასახადი იქნება – 3 900 ლარი (=19 500ლარი * 20%).

მარტის თვეში დარიცხული  ხელფასი (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება –  0 ლარი.

თანამშრომელზე გაცემული სარგებელი/ნივთმოგება (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება – 19 897,96 ლარი (=19 500ლარი / 98%).

მარტის თვეში საპენსიო შენატანები (დამსაქმებლის და დასაქმებულის ერთად) იქნება – 795,92 ლარი (=19 897,96ლარი * 2% + 19 897,96ლარი * 2%) .

შენიშვნა:

იმ შემთხვევაში, თუ არ იარსებებდა გაწეული კვების მომსახურების საბაზრო ფასის ოდენობის შეფასების დოკუმენტი, მაშინ თანამშრომლების მიერ უსასყიდლოდ მიღებული კვების მომსახურების სავარაუდო საბაზრო ფასის გაანგარიშება განხორციელდებოდა კვების მომსახურების გაწევასთან დაკავშირებული დანახარჯების ღირებულებიდან, მასზე 25%-იანი ფასნამატის გავრცელებით და იქნებოდა – 16 225 ლარი (=11 000 ლარი * 125% * 118%). შესაბამისად, მატალურგიული საწარმოსთვის მარტის თვეში საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი თანხა იქნებოდა – 20 281,25 ლარი (=16 225ლარი / 80%), ხოლო დარიცხული საშემოსავლო გადასახადი – 4 056,25 ლარი (=20 281,25ლარი * 20%).

მაგალითი N4:  

(ა) საწარმო სამუშაო დღეებში ახდენს თანამშრომლების ერთჯერადი უფასო კვებით უზრუნველყოფას;

(ბ) თანამშრომლებს უფლება აქვთ არ ისარგებლონ საწარმოს  მიერ შეთავაზებული უფასო კვებით, რა შემთხვევაშიც მათ ხელზე მისაღებ ხელფასზე დანამატის სახით ემატებათ 10 ლარი (ნეტ-თანხა) ყოველ გამოუყენებელ დღეზე;

(გ) ივნისის თვეში კონკრეტულმა თანამშრომელმა („თანამშრომელი“) 24 სამუშაო დღიდან 10 დღე ისარგებლა უფასო კვებით, ხოლო 14 დღე უფასო კვების უფლებით არ უსარგებლია;

(დ) საწარმოს მიერ თანამშრომლისთვის გაწეული უფასო კვების მომსახურების საბაზრო ღირებულება დღეში შეადგენს – 12 ლარს (დღგ-ს ჩათვლით).

დაბეგვრა:

მოცემულ შემთხვევაში, ის გარემეობა, რომ თანამშრომლებს ხელზე მისაღებ ხელფასზე დანამატის სახით  ემატებათ ნეტ-თანხა – 10 ლარი, მიუთითებს იმ ფაქტს, რომ კვების მომსახურება წარმოადგენს შრომის ანაზღაურების ნაწილს.

შესაბამისად, დღგ-ს მიზნებისთვის, სახეზეა საწარმოს მიერ თანამშრომლისთვის არა უსასყიდლო, არამედ სასყიდლიანი კვების მომსახურების გაწევა. კვების მომსახურების ანაზღაურების თანხას, მხარეთა შეთანხმებით, წარმოადგენს 10 ლარი დღეში, ხოლო კვების მომსახურების საბაზრო ღირებულებას 12 ლარი დღეში. კვების მომსახურების საბაზრო ფასი მეტია მხარეთა შორის შეთანხმებულ ანაზღაურების თანხაზე დღგ-ით დაბეგვრის მიზნებისთვისაც მოხდება საბაზრო ფასის გამოყენება.

შესაბამისად, ივნისის თვეში დღგ-ით დასაბეგრი თანხა იქნება –  101,69 ლარი (=10დღე * 12ლარი / 118%), ხოლო დარიცხული დღგ – 18,30 ლარი (=101,69ლარი * 18%).

საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი თანხა იქნება – 150 ლარი (=12ლარი * 10დღე / 80%), ხოლო დარიცხული საშემოსავლო გადასახადი – 30 ლარი (=150ლარი * 20%).

ივნისის თვეში დარიცხული  ხელფასი (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება –  153,06 ლარი (=150ლარი / 98%).

თანამშრომელზე გაცემული სარგებელი/ნივთმოგება (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება – 0 ლარი.

საპენსიო შენატანები (დამსაქმებლის და დასაქმებულის ერთად) იქნება – 6,12 ლარი (=153,06ლარი * 4%) .

შენიშვნა:

იმ შემთხვევაში, თუ კომპანიასა და თანამშრომლებს შორის შეთანხმებული ნეტ-დანამატის თანხა იქნებოდა 15 ლარი დღეში, დღგ-ით დაბეგვრის მიზნებისთვის მოხდებოდა არა საბაზრო ფასის, არამედ მხარეთა შორის შეთანხმებული ფასის გამოყენება. საშემოსავლო გადასახადით დაბეგვრის მიზნებისთვის კი, ასეთ შემთხვევაშიც გამოიყენება  კვების მომსახურების საბაზრო ფასი.

შესაბამისად, ივნისის თვეში დღგ-ით დასაბეგრი თანხა იქნება –  127,12 ლარი (=10დღე * 15ლარი / 118%), ხოლო დარიცხული დღგ – 22,88 ლარი (=101,69ლარი * 18%).

საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი თანხა იქნება – 150 ლარი (=12ლარი * 10დღე / 80%), ხოლო დარიცხული საშემოსავლო გადასახადი – 30 ლარი (=150ლარი * 20%).

ივნისის თვეში დარიცხული  ხელფასი (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება –  153,06 ლარი (=150ლარი / 98%).

თანამშრომელზე გაცემული სარგებელი/ნივთმოგება (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება – 0 ლარი.

საპენსიო შენატანები (დამსაქმებლის და დასაქმებულის ერთად) იქნება – 6,12 ლარი (=153,06ლარი * 4%).

მაგალითი N5 (მე-2 ვარიანტი): 

ფაქტობრივი გარემოებები:

(ა) მაისის თვეში სადაზღვევო „კომპანიამ“ ახლო მდებარე „სასადილოს“ გაუფორმა „ხელშეკრულება“, რომლის მიხედვით „კომპანია“ ვალდებულებას იღებდა 10 ივნისამდე დაეფარა საკუთარი 50 თანამშრომლების მიერ მაისის თვეში „სასადილოში“ მიღებული კვების მომსახურების საფასური. კვების მომსახურების საფასურის ნახევრის – (50%-ის) გადახდას „კომპანია“ ახორციელებდა საკუთარი ხარჯით, ხოლო მეორე ნახევარს უკავებდა თანამშრომლებს მათზე ხელზე გასაცემი თანხიდან. კვების სუბსიდია არ წარმოადგენდა შრომის ღირებულების ნაწილს;

 (ბ) თანამშრომლები „სასადილოს“ მენიუდან თავად ირჩევდნენ სასურველ კერძებს. სასადილოს მიერ ყოველდღიურად ხდებოდა თითეული თანამშრომლის მიერ შეძენილი კერძების აღრიცხვა;

(გ) „კომპანიასა“ და „სასადილოს“ შორის გაფორმებული შეთანხმების მიხედვით, „სასადილო“ „კომპანიას“ უკეთებდა 10%-იან ფასდაკლებას თანამშრომლების მიერ თვის განმავლობაში მიღებული კვების მომსახურების ფასზე;

(დ) მაისის თვეში „სასადილოს“ მიერ თანამშრომლებისათვის გაწეულმა კვების მომსახურების ღირებულებამ (დღგ-ის ჩათვლით) შეადგინა – 14 500 ლარი;

(ე) 6 ივნისს „კომპანიამ“ „სასადილოს“ გადაუხადა მაისის თვის კვების მომსახურების ფასდაკლებული საფასური – 13 050 ლარის (=14 500 ლარი – 14 500ლარი * 10%) ოდენობით, რომლიდანაც – 6 525 ლარი (=13 050ლარი * 50%) წარმოადგენდა თანამშრომლების წილს – მათთვის ხელზე გასაცემი ხელფასიდან დაკავებულ თანხას.

დაბეგვრა:

მოცემულ შემთხვევაშიც, „კომპანიას“ დღგ-ით დასაბეგრი ოპერაცია არ წარმოეშვება. „სასადილოსთვის“ მაისის თვეში დღგ-ით დასაბეგრი თანხა იქნება – 11 059,32 ლარი (=13 050 ლარი / 118%), ხოლო დარიცხული დღგ – 1 990, 68 ლარი.

რაც შეეხება საშემოსავლო გადასახადს, მაისის თვეში თანამშრომლების მიერ უსასყიდლო კვებით მიღებული სარგებელი იქნება კვების მომსახურების საბაზრო ღირებულება – 14 500 ლარი, ხოლო მისი მიღებისას თანამშრომლების მიერ გადახდილმა თანხამ შეადგინა – 6 525 ლარი (=13 050ლარი * 50%). შესაბამისად,  „კომპანიისთვის“ მაისის თვეში საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი თანხა იქნება – 9 968,75 ლარი (= [14 500ლარი – 6 525ლარი] / 80%), ხოლო დარიცხული საშემოსავლო გადასახადი – 1 993,75 ლარი (=9 968,75ლარი * 20%).

ივნისის თვეში, „კომპანიისთვის“ საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი იქნება კომპანიის მიერ თანამშრომლებისთვის გაცემული ხელფასის თანხა, რომელიც მათთანვე შეთანხმებით დაუკავდა და გადაერიცხა „სასადილოს“. შესაბამისად, ივნისის თვეში საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი თანხა იქნება – 8 156,25 ლარი (= 6 525ლარი / 80%), ხოლო დარიცხული საშემოსავლო გადასახადი – 1 631,25 ლარი.

მაის-ივნისში დარიცხული  ხელფასი (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება –  8 322,70 ლარი (=8 156,25ლარი / 98%).

თანამშრომელზე გაცემული სარგებელი/ნივთმოგება (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება – 10 172,19 ლარი (=9 968,75ლარი / 98%).

საპენსიო შენატანები (დამსაქმებლის და დასაქმებულის ერთად) ჯამურად იქნება – 739,80 ლარი (=[8 322,70ლარი + 10 172,19ლარი] * 4%).

მაგალითი N6:

ფაქტობრივი გარემოებები:

(ა) აუდიტორულმა „კომპანიამ“ აპრილის თვეში ახლო მდებარე „სასადილოს“, მასთან გაფორმებული „შეთანხმების“ საფუძველზე,  დაუკვეთა მისი 20 თანამშრომლის კვებით უზრუნველყოფა, რაც მოიცავდა ყოველდღიურად რამდენიმე კერძის მომზადებასა და  13:00 სთ-დან 14:00 სთ-მდე სასადილო სივრცეში „კომპანიის“ თანამშრომლებისთვის უფასო მიწოდებას;

(ბ) გაფორმებული „შეთანხმების“ მიხედვით „სასადილოს“ მიერ გასაწევი კვების მომსახურების ღირებულება (დღგ-ს ჩათვლით) შეადგენდა – 4 130 ლარს, რომელიც 10%-ით ნაკლები იყო კვების მომსახურების საბაზრო ფასზე. კვების მომსახურების საბაზრო ფასი შეადგენდა 4 543 ლარი (=4 130ლარი * 110%);

(გ) „შეთანხმების“ საფუძველზე სასადილომ აპრილის თვეში განახორციელა აუდიტორული „კომპანიის“ 20 თანამშრომლის კვებით უზრუნველყოფა;

(დ) უფასო კვება არ წარმოადგენდა თანამშრომლების შრომის ანაზღაურების ნაწილს.

დაბეგვრა:

მოცემულ შემთხვევაში, დღგ-ის მიზნებისათვის ადგილი აქვს ორ დასაბეგრ ოპერაციას, ერთის მხრივ „სასადილომ“ სასყიდლიანი კვების მომსახურება გაუწია „კომპანიას“, ხოლო მეორეს მხრივ „კომპანიამ“ უსასყიდლო კვების მომსახურება გაუწია მის თანამშრომლებს. „სასადილოს“ მიერ „კომპანიისთვის“ გაწეული კვებითი მომსახურების ფასი დღგ-ს გარეშე შეადგენს – 3 500 ლარს (=4 130ლარი / 118%), შესაბამისად, აპრილის თვეში „სასადილოსთვის“ დღგ-ით დასაბეგრი თანხა იქნება – 3 500 ლარი, ხოლო დარიცხული დღგ – 630 ლარი (=3 500ლარი * 18%).

„კომპანიის“ მიერ თავისი თანამშრომლებისთვის გაწეული უფასო კვების მომსახურებასთან დაკავშირებულმა დანახარჯებმა (დღგ-ს გარეშე) შეადგინა – 3 500 ლარი, შესაბამისად, „კომპანიისთვისაც“ აპრილის თვეში დღგ-ით დასაბეგრი თანხა იქნება – 3 500 ლარი, ხოლო დარიცხული დღგ – 630 ლარი (=3500ლარი * 18%). ამასთან, კომპანია განახორციელებს „სასადილოს“ მიერ მისთვის გაწეულ კვების მომსახურებაზე გამოწერილი საგადასახადო ანგარიშ-ფაქტურით 630 ლარის დღგ-ს ჩათვლას.

საშემოსავლო გადასახადით დაიბეგრება კვების მომსახურების საბაზრო ფასი – 4 543 ლარი (=4 130ლარი * 110%), რომელიც ჩაითვლება ნეტ სარგებლად და შესაბამისად, საშემოსავლო გადასახადით დასაბეგრი თანხა იქნება – 5 678,75 ლარი (=4 543ლარი / 80%), ხოლო დარიცხული საშემოსავლო გადასახადი იქნება – 1 135, 75ლარი (=5 678,75ლარი * 20%).

აპრილის თვეში დარიცხული  ხელფასი (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება –  0 ლარი.

თანამშრომელზე გაცემული სარგებელი/ნივთმოგება (საპენსიო შენატანის ჩათვლით) იქნება – 5 794,64 ლარი (=5 678,75ლარი / 98%).

საპენსიო შენატანები (დამსაქმებლის და დასაქმებულის ერთად) ჯამურად იქნება – 231,79 ლარი (=5 794,64 * 2% + 5 794,64 * 2%).

შენიშვნა:

იმ შემთხვევაში, თუ უფასო კვება იქნებოდა თანამშრომლების შრომის ანაზღაურების ნაწილი, მაშინ დღგ-ს მიზნებისთვის ადგილი ექნებოდა „კომპანიის“ მიერ საკუთარი თანამშრომლებისთვის სასყიდლიანი მომსახურების გაწევას და „კომპანიისთვის“ დღგ-ით დასაბეგრი თანხა იქნებოდა არა გაწეული კვების მომსახურებასთან დაკავშირებული დანახარჯების ღირებულება არამედ,  კვების მომსახურების საბაზრო ფასი (დღგ-ს გარეშე), რომელიც შეადგენს – 3 850 ლარს, ხოლო აპრილი თვეში დარიცხული დღგ- იქნებოდა – 693 ლარი (=3 850ლარი * 18%).  

საშემოსავლო გადასახადის კუთხით არაფერი შეიცვლებოდა და აპრილის თვეში დარიცხული საშემოსავლო გადასახადი იქნებოდა – 1 135, 75ლარი (=5 678,75ლარი * 20%).